คำสอนเซน 1
เซน อาจารย์เซนสอนลูกศิษย์ 01 -ทำไม? อาจารย์ชอบบอกให้ทำจิตว่างๆ แต่ใช้ผมทำงานตั้งแต่เช้าตี2จนสี่ทุ่ม แล้วผมจะว่างได้อย่างไรครับ * ที่ให้ว่างเพราะให้จิตมีสติอยู่กับงานที่ทำนั้นๆนะ มิให้คิดอะไรต่ออะไรเต็มหัวไปหมด -ก็ถ้าผมทำงานไปด้วยได้คิดไปได้จะได้ไหม? *งานของเธอก็คงเป็นสักแต่ว่าทำ มิอาจเป็นการปฏิบัติธรรมได้ - ผมทำงานไปวันๆจะเอาเวลาที่ไหมาปฏิบัติธรรม *เมื่อจิตว่างการทำงานจึงเป็นธรรม -ไม่เข้าใจครับ *เมื่อจิตว่างจากกิเลส ไม่ตามกิเลสไปภายนอก ก็จะสงบตัวเข้าสู่ภายใน ธรรมก็จะปรากฏกับใจ ไม่ว่างานใดๆที่ทำ หรือธรรมชาติรอบตัว ก็จะเป็นอาจารย์สอนเธอ -แล้วผมจะเอาแต่ภาวนา อยู่ว่างๆไม่ทำอะไรไม่ได้หรือ? *เมื่อเป็นเช่นนั้นเธอก็จะฟุ้งส่านเป็นสมุนกิเลสแล้วแต่จะพาไป อาจดูเหมือนดี แต่เมื่อเวลาหนึ่งเธออาจไม่สามารถกลับมาในทางสายนี้อีกต่อไป - -ทำไมท่านอาจารย์ให้ผมตีระฆังทุกๆ45นาทีเวลานั่งสมาธิ ไม่เป็นการรบกวนผู้ปฏิบัติหรือครับ * ผู้นั่งภาวนาต้องมีสติ หลายท่านหลงไปในภวังค์ เสียงอาจชี้นำทางกลับมา -ผมเคยได้ยินท่านอาจารย์ว่าท่านอาจารย์ใหญ่บรรลุธรรมจากระฆัง? *ใช่แล้วท่านอาจารย์ใหญ่นั่งสมาธิจิตว่างอยู่ อาจารย์ของท่านตีระฆัง ท่านอาจารย์ใหญ่ได้ยินเสียงระฆังจากเงียบ --ดัง--แล้วก็ดับไป ท่านจึงเข้าถึงธรรมที่พระพุทธองค์ทรงสอนถึง ไตรลักษณ์ แล้วจึงบรรลุสัจจะธรรม มาสอนเราต่อมา
ครับอาจารย์ ผมจะตั้งใจทำหน้าที่ผมให้ดีที่สุด ด้วยจิตว่างครับ......
พระเซนนั้นถูกสอนให้ทำงานอย่างหนักตั้งแต่เข้ามาเป็นพระ เพื่อฝึกสติควบคู่ไปกับการงาน เมื่อมีสติ ก็สมารถรักษาวินัยไว้ได้ เมื่อมีสติเมื่อมีศีล จึงมีสมาธิตามมา ยิ่งตั้งใจทำงาน สติยิ่งเข้มแข็ง สมาธิยิ่งหนักแน่น เมื่อถึงวันนั้น แม้ข้ออรรถธรรมไม่กี่บท ก็สามารถทำให้ใจดวงนั้นสว่างไสวได้ เพราะการฝึกเข้าสู่ภายในไม่ส่งไปภายนอก พระเซนจึงไม่ค่อยได้มีเวลาอ่านเขียนหรือปฏิบัติเองมากนักในระยะแรก เพราะ พื้นฐานในการปฏิบัตืไม่มี การแสวงหาภายนอกจึงเป็นทางที่กิเลสพาชักจูงไปได้โดยง่าย เมื่อมีสติมีสมธิเบื้องต้นแล้ว ครูอาจารย์จึงเริ่มปล่อยให้ไปปฏิบัติเอง ก่อนถึงวันนั้นก็มีการปฏิบัตืหมู่ เช่นธรรมยาตรา เดินทางในที่ธุรกันดารเป็นกลุ่มๆไม่ใหญ่มากเพื่อให้เผจิญกับธรรมชาติ อุปสรรคต่างๆที่นำมาพัฒนาใจตน
การเข้าสู่ธรรมด้วยการอ่านและศึกษานั้นแม้เป็นสิ่งที่ดีก็จริง แต่จะเข้าหาความจริงนั้นยังห่างอีกไกลนัก หากจะจับโจร แม้รูชื่อของเขาก็ใช่ว่าจะจับเขาได้ แต่ถ้าจับได้ตอนเขากระทำผิด -คาหนังคาเขา- ย่อมจับตัวได้ถูกต้องแน่นอน แม้ยังไม่ทราบชื่อเขาก็ตาม
